ICSI میکرواینجکشن
ميكرواينجكشن يا تزريق اسپرم داخل تخمك ICSI
موارد کاربرد
عمدتا در مواردي به كار مي رود كه اسپرم مرد از نظر تعداد، تحرك و يا شكل كيفيت لازم را ندارد. در بعضي موارد هم كه چندين مورد عمل IVF انجام شده و به نتيجه نرسيده است از عمل ميكرواينجكشن استفاده مي شود.
مراحل انجام عمل
به طور كلي در اين روش، يك اسپرم در محيط آزمايشگاه داخل يك تخمك تزريق مي شود كه به دنبال آن لقاح و تقسيم سلولي صورت مي گيرد و جنين تشكيل مي شود. ميكرواينجكشن نيز مانند IVF شامل چند مرحله تحريك تخمدان، تخمك گيري، تزريق اسپرم داخل تخمك و لقاح و انتقال جنين است. در مرحله اول براي تحريك تخمدانها، از داروهاي هورموني استفاده مي شود. تزريق عضلاني آمپول HMG تخمدانها را براي رشد فوليكول تحريك مي كند و تزريق عضلاني آمپول HCG باعث بلوغ تخمك ها و انجام تخمك گذاري مي شود.
در مرحله دوم عمل تخمك گيري با مشاهدات سونوگرافي از طريق واژينال و با يك بيهوشي كوتاه مدت يا بي حسي موضعي قابل انجام است. با استفاده از دستگاه سونوگرافي پزشك فوليكول ها را مشاهده مي كند و با سوزن هاي مخصوص مايع فوليكولي همراه با تخمك كشيده مي شودكه به اين عمل اصطلاحا پانكچر مي گويند
در مرحله سوم ابتدا سلولهاي دور تخمك به كمك آنزيم جدا مي شود سپس اسپرم به داخل تخمك تزريق مي شود. در عمل ميكرواينجكشن نيز براي افزايش درصد موفقيت چندين تخمك لقاح مي يابد لذا تعداد جنين هاي تشكيل يافته زياد است كه اگر اين جنين ها كيفيت مطلوبي داشته باشند تعدادي از آنها با صلاحديد زوج منجمد و نگهداري مي شوند تا در صورت نياز براي بارداري هاي بعدي از اين جنين ها استفاده شود.
در مرحله چهارم و پاياني نيز نيازي به بيهوشي عمومي نيست. جنين به وسيله يك كاتتر به داخل رحم منتقل مي شود و يكي دو ساعت بعد از انتقال جنين بيمار مرخص مي شود.
مزايا و محدوديت هاي این عمل
يكي از مزاياي ميكرواينجكشن اين است كه حتي اگر يك اسپرم سالم از مرد وجود داشته باشد اين عمل قابل انجام است. مزيت ديگر ميكرواينجكشن اين است كه اگر بيمار فاقد لوله هاي رحمي باشد نيز مشكلي در انجام اين عمل به وجود نمي آيد. اما محدوديت ميكرواينجكشن آن است كه ميزان بارداري در زنان بالاي 40 سال به علت پايين بودن كيفيت تخمك هاي زن كاهش مي يابد.
مراحل سیکل درمانی
بعد از آزمايش هاي روتين، آزمايش هورموني و ويزيت زوج توسط متخصصان، در صورتي كه روش درماني ICSI پيشنهاد شود مراحل زير طي مي شود:
1)روز دوم يا سوم قاعدگي براي بررسي وضعيت تخمدان ها و رحم سونوگرافي انجام مي شود.
2)بعد از انجام سونوگرافي با نظر متخصص دارو جهت تحريك تخمك گذاري تجويز مي شود.
3)طي مرحله مصرف دارو پنج الي شش نوبت سونوگرافي براساس ميزان واكنش تخمدان ها انجام مي شود.
4)زماني كه فوليكول ها به اندازه مناسب مي رسد داروي HCG تزريق مي شود و بيمار آماده عمل تخمك گيري مي شود.
5) حدود 36 ساعت بعد از تزريق HCG و هم زمان با دريافت نمونه اسپرم از مرد، عمل پانکچر انجام میشودو عمل لقاح درون آزمايشگاه انجام مي گیرد.و48 الی 72 ساعت بعد 3-4 جنین درون رحم منتقل میشود
مراقبت هاي پس از عمل
يك تا دو ساعت پس از عمل انتقال جنين بيمار مرخص مي شود. توصيه مي شود طي 3 الي 4 روز بعد از عمل فعاليت هاي شديد كه منجر به خستگي مفرط مي شود نداشته باشد. بديهي است آرامش روحي و رواني و پرهيز از شرايط پراضطراب مي تواند در موفقيت عمل مؤثر باشد. معمولا" 10 الي 12 روز بعد از انتقال جنين بيمار به آزمايشگاه هورموني مراجعه مي كند تا مقدار BHCG خون اندازه گيري شود. افزايش اين هورمون اولين نشانه حاملگي می باشد
عدم موفقیت IVF / میکرواینجکشن
1. یکی از مشکلات اجتناب‌ناپذیر در ناباروری، عدم موفقیت در IVF / میکرواینجکشن است. بدین معنی که فرد نابارور، سیکل‌های بسیاری از IVF / میکرواینجکشن را متحمل شده اما کاشت رویان‌ها به طور مستمر و به دلایل نامعلوم با عدم موفقیت همراه بوده است.
یک دلیل متداول برای یک سیکل IVF / میکرواینجکشن ناموفق، پاسخ ضعیف تخمدانی است. به این معنی که فرد تعداد تخمک‌ها و رویان‌های کمی دارد. برای این افراد، دو گزینه پیشنهاد میشود:
1. تخمک‌گذاری تهاجهی که با دوز بالای داروی HMG به افراد کمک می‌کند تخمک‌های بیشتری ایجاد کنند.
2. انتقال به داخل لوله فالوپ (ZIFT) که با استفاده از لاپاروسکوپی رویان‌ها را به طور مستقیم به لوله‌های فالوپ منتقل می‌کنند.(در صورتی که لو له ها سالم و باز باشد)
در روش‌های نامبرده احتمال بارداری نسبت به IVF / میکرواینجکشن بیشتر است زیرا رویان‌ها به جایی که تعلق دارند فرستاده می‌شوند (انتقال به لوله فالوپ به جای انکوباتور).
3.موفقیت‌آمیز بودن کاشت رویان، به سلامت رویان بستگی دارد و یکی از دلایلی که کاشت رویان‌ها ممکن است با شکست مواجه شود این است که از لحاظ کروموزومی غیر طبیعی باشند. تحقیقات نشان داده‌اند که بروز ناهنجاری‌های کروموزومی حتی در رویان‌هایی با ظاهر سالم، حدود 50 درصد است.که در این مورد PGDمی تواند کمک کننده باشد.
تحقیقات نشان داده است که تنها دو دلیل برای عدم موفقیت کاشت وجود دارد. یکی می‌تواند این باشد که رویان‌ها از کیفیت خوبی برخوردار نیستند در حالی که دلیل دیگر این است که پذیرش آندومتر با مشکل مواجه است.
4.رشد رویان‌ها تا مرحله بلاستوسیست (به جای انتقال آنها در روز دوم یا سوم) بهترین راه برای اطمینان از مناسب بودن رویان‌ها است. اگر رویان‌ها در محیط آزمایشگاه و در انکوباتور نتوانند تا مرحله بلاستوسیست رشد کنند به این معنی است که مشکلِ کاشت‌های ناموفقِ پی‌درپی با احتمال نسبتاً بالایی مربوط به رویان است. در بیمارانی که سیکل‌های IVF / میکرواینجکشن ناموفق به دلیل انتقال رویان در روز دوم یا سوم باشد استفاده از این روش بسیار کارآمد خواهد بود.
